گل شاخه بریده زنبق بنفش

گل زنبق

گیاه زنبق با نام انگلیسی Iris از خانواده زنبق ها و دارای واریته و گونه های متعددی می باشد. این گل هم سوخ دار بوده و هم ریزوم دار که معمولا سوخدارها برای استفاده به عنوان گل شاخه بریده به کار می روند و ریزوم دار ها برای کاشت در فضای آزاد و باغات. پیاز های گل زنبق باید در اوایل پاییز کاشته شوند تا بتوانند در اواخر زمستان تا اواسط بهار گلدهی داشته باشند. زنبق دارای گل های معطر و رنگ های مختلف از طیف آبی تا بنفش است. ارتفاع این گل حدود 15 تا 60 سانتی متر بوده ولی گونه های ریزوم دار ارتفاع بیشتری پیدا می کنند. تعداد گلبرگ های زنبق حدود 6 گلبرگ است که هر گل شامل 3 پرچم و 3 برچه است. معمولا برگ ها غلافی شکل بوده و غلاف هر برگ قسمتی از برگ دیگر را در بر می گیرد.  

شرایط نگهداری گل زنبق

نور مناسب زنبق

گل زنبق به نور غیر مستقیم نیاز دارد. در زمان گلدهی نیاز به نور بیشتری دارد.

خاک مناسب زنبق

از ترکیب های مناسب برای خاک زنبق می توان به ترکیب خاک سبک باغچه + شن و ماسه + کمپوست اشاره کرد به شرطی که دارای رطوبت مناسب باشد. ترکیب های دیگری نیز برای زنبق استفاده می شود که نکته مهم در ترکیب خاک زنبق حفظ رطوبت و قابلیت نگهداری آب است. به ترکیب خاک زنبق می توان از کوکوپیت و پیت موس نیز استفاده کرد.

آبیاری مناسب زنبق

این گل به آبیاری متوسط نیاز دارد. پس از این که زنبق کاشته می شود نیاز به یک برنامه منظم جهت آبیاری دارد. در دوران گلدهی آبیاری باید 2 تا 3 بار در هفته باشد.

دمای مناسب زنبق

زنبق از گل های مقاوم به سرما است. نیاز سرمایی برای گونه های ریزوم دار ضروری تر از گونه های پیاز دار است. گونه های پیاز دار زنبق نیاز سرمایی قابل توجهی ندارند ولی بهتر است برای تنظیم زمان گلدهی پیاز های این گل در فضای آزاد و سرد قرار بگیرند تا گلدهی به تعویض بیافتد و بتوان گلدهی آن را در اوایل بهار با انتقال به محیط گرم تر ایجاد کرد.

نحوه کاشت زنبق در گلدان 

1- برای کاشت گل زنبق در گلدان پس از تهیه پیاز با کیفیت این گل باید گلدان را با خاک مناسب پر کنید و پیاز ها را نزدیک به سطح خاک با عمق 5 سانتی متر بکارید به نحوی که سر پیازها از خاک خارج باشد.

2- بهتر است پیاز ها در عمق 5 تا 10 سانتی متری و به فاصله 8 تا 15 سانتی متری از همدیگر کشت شوند. 

3- پس از کاشت پیاز ها باید به طور مرتب آبیاری انجام شود و گلدان دارای زهکش مناسب باشد تا آب اضافی از انتهای گلدان خارج شود. بهتر است خاک را همیشه مرطوب نگه دارید.

4- گلدان را در مکانی دارای نور غیر مستقیم و نیم سایه قرار دهید، زمانی که گلدهی آغاز شد باید گلدان به مکانی با نور بیشتر انتقال پیدا کند.

5- مدت زمان گلدهی زنبق با توجه به شرایط مطلوب نگهداری از 40 تا 70 روز است. 

6- بهتر است برای کیفیت بیشتر گل ها پس از این که گلدهی آغاز شد از کوددهای ویژه گلدهی استفاده کنید.

تکثیر گل زنبق

زنبق ها معمولا به روش تقسیم بوته، تقسیم سوخ، تقسیم ریزوم و کاشت بذر تکثیر می شوند. البته تکثیر به روش تقسیم بوته باید پس از پایان گلدهی انجام شود. تکثیر به روش کاشت بذر نیز در مورد زنبق انجام می شود که به لحاظ طولانی شدن مدت زمان گلدهی توصیه نمی شود و بیشتر برای انجام عملیات اصلاحی از روش کاشت بذر استفاده می شود. برای تکثیر به روش تقسیم سوخ معمولا در کنار هر سوخ مادری سوخک هایی ظاهر می شوند که با جدا کردن این سوخک ها و کاشت در گلدان می توان این گل را تکثیر کرد البته جدا کردن سوخک ها از سوخ مادر بهتر است در فصل پاییز انجام شود. برای تکثیر به روش تقسیم ریزوم باید پس از خارج کردن ریزوم ها از داخل خاک هر ریزوم به ریزوم های کوچکتری تبدیل کرد البته هر ریزومی که جدا می شود باید حداقل دارای یک نقطه رشد باشد تا بتواند گیاه جدید و مطلوبی شود. عمق کاشت ریزوم بین 5 تا 7 سانتی متر باید باشد.

انواع گل زنبق

 زنبق های سوخدار

1- زنبق مشبک

این نوع از گل زنبق دارای عطری بی نظیر همچون عطر گل های بنفشه است. رنگ گل های آن بنفش مایل به ارغوانی بوده و ارتفاعی حدود 15 تا 20 سانتی متر دارد. در اوایل فصل بهار زمان گلدهی زنبق مشبک است.

2- زنبق اسپانیایی

زنبق اسپانیایی بسیار مناسب برای استفاده از آن به صورت شاخه بریده و طراحی در گل های تزیین شده است. زمان گلدهی آن در اواخر فصل بهار است.

3- زنبق انگلیسی

از زنبق اسپانیایی بلند تر بوده و بهتر است برای کیفیت مطلوب گل، پیازها در فاصله 15 سانتی متری از یکدیگر کشت شوند. 

4- زنبق ایرانی

این نوع از زنبق پا کوتاه بوده و ارتفاع کوتاهی دارد. گل های آن درشت و معطر بوده و رنگ آن ارغوانی در ترکیب با رنگ های سبز و زرد است.

گونه های سوخدار زنبق مناسب کشت در گلدان هستند. سوخ های زنبق باید در عمق 5 تا 10 سانتی متری و به فاصله 10 تا 15 سانتی متر از یکدیگر کشت شوند. معمولا در کنار هر سوخ، سوخچه های جدید به وجود می آیند که با جدا کردن سوخچه ها می توان گل را تکثیر کرد. بهترین خاک برای کشت سوخ های زنبق ترکیب خاک باغچه، خاکبرگ به همراه شن و ماسه می باشد. خاک زنبق باید خنثی، سبک و قلیایی باشد.

 زنبق های ریزوم دار

1- زنبق پا کوتاه پومیلا

ارتفاع این زنبق به حدود 15 تا 20 سانتی متر می رسد. از گونه های مناسب برای کاشت در حاشیه و یا روی صخره ها است. این گونه از زنبق در مناطق خشک و صخره ای رشد خوبی دارد. و رنگ گل های آن بنفش مایل به ارغوانی است.

2- زنبق آلمانی

این گونه از رز معروف به زنبق پرچمی نیز هست. ارتفاع آن به حدود 50 تا 100 سانتی متر می رسد. بهتر است ریشه های این گونه نزدیک سطح خاک باشد اگر ریشه ها عمیق شوند گلدهی غیر فعال می شود. زنبق آلمانی خواستار خاک اسیدی است.

3- زنبق سیبری

زنبق سیبری دارای ارتفاع حدودا 50 سانتی متری می باشد. گل های آن پهن و در رنگ های آبی، بنفش، سفید و ارغوانی دیده می شود. از گونه های مناسب کاشت در حاشیه رودخانه و مرداب ها است.

 4- زنبق باتلاقی

این نوع از زنبق بسیار رطوبت پسند است و حاشیه رودخانه، مرداب و باتلاق ها را ترجیح می دهد. 

5 زنبق الجزایری

این گونه دارای برگ هایی پهن تر و انبوه تر است و در میان برگ ها گل هایی به رنگ آبی روشن شکوفا می شوند. معمولا به حدی برگ های این گونه انبوه هستند که گاهی اوقات گل در بین برگ ها مخفی شده و مشخص نیست. زمان گلدهی زنبق الجزایری در اواخر اسفند ماه است.

6- زنبق برگ گندمی

زنبق برگ گندمی نیز از گونه های پا کوتاه است و رنگ گل های آن بنفش مایل به آبی است. این گونه نیاز رطوبتی پایین تری نسبت به بقیه گونه ها دارد و در صورتی که در رطوبت بالا قرار بگیرد ریشه های آن از بین خواهد رفت.